Genç Beynin Sırları

[Admin]

Genç Beynin Sırları


Amerikalı araştırmacılar "aklı bir
karış havada" olan gençlerin suçlu olmadığını ortaya koydu. Sorun,
buluğ çağında beynin gelişiminde.
DÜNYACA ünlü haber dergisi Time,
bugüne kadar gençlik döneminde insan beyninde meydana gelen
değişiklikler üzerine bilinmeyenleri tüm dünyayla paylaştı. Amerika'nın
Maryland eyaletinde bulunan Milli Sağlık Klinikleri merkezinde beyin
görüntüleme bölümü başkanı Dr. Jay Giedd (43) bilim dünyasında büyük
heyecanla karşılanan bir araştırmayı açıkladı. Bugüne kadar
"çocukluk-ergenlik-gençlik-yetişkinlik" dönemlerinde beyindeki
değişikliklerin yeterince ve sürekli olarak incelenmediğini belirten
Giedd, bütün bir yaşam sürecek bir araştırmaya tam 13 yıl önce start
verdi.

BİN 800 GENÇ GÖNÜLLÜ OLDU
Giedd, ülkede yaşayan bin
800 gencin gönüllü olduğu araştırmayı şöyle anlattı: "İki yılda bir
gençler merkezimize geliyor. MRI cihazlarıyla beyinlerini
görüntülüyoruz. Herhangi bir sorun olup olmadığına bakıp, beyin
fonksiyonlarının detaylı bir analizini yapıyoruz. Bütün bu verileri
kaydedip, beyinlerinin tam bir profiline sahip oluyoruz. Bu sayede
beyinlerinin yıllara göre nasıl geliştiğini tespit edebiliyoruz..." 13
yıldır süren araştırmanın ilk sonuçlarını Dr. Giedd şöyle anlattı:
Buluğ çağındaki o vurdumduymaz tavır, cinselliğe karşı aşırı ilgi,
kural ve baskı karşıtı olma, sürekli yanlış kararlar vermek gibi
davranışlar bugüne kadar sanıldığı gibi basit bir hormonal değişimden
kaynaklanmıyor. İşin aslı şu. Beyinde 12 yaşından sonra inanılmaz
yapısal değişimler başlıyor. Bu değişimler 25 yaşına kadar, yani
beyinsel olgunluğun yakalandığı yaşa kadar sürüyor. Gençliğe giriş
döneminde de beyin hücrelerinde değil fakat onların arasındaki
bağlantılarda bir azalma görülüyor. Fakat bu bağlantılar, insan
yaşamında hiç olmadığı kadar hızlı oluyor. Bu da beyni daha hızlı bir
makineye çevirmekle birlikte öğrenmeye karşı daha az duyarlı ve
travmalardan daha zor çıkan bir yapıya büründürüyor"

ÜREME HORMONU ETKİLİYOR
Dr.
Giedd, ayrıca buluğ çağında artış gösteren üreme hormonlarının da
beyini çok etkilediğini belirtti. Bu üreme hormonları davranış ve
duyguları etkileyen beyindeki serotonin hormonunun da daha fazla
salgılanmasına sebep oluyor. Bu yüzden gençlik yıllarında duygusal
gel-gitler daha fazla oluyor. Daha meraklı olup, daha fazla heyecan
peşinde koşuyorlar. Beyindeki dopamin miktarında meydana gelen
değişiklikler de gençlerin bağımlılık yaratan maddelere daha yatkın
olmalarını sağlıyor.

Ergenlik döneminde beynin içi...
İnsan
beyni yaşam içinde iki kere temel değişime uğrar. Bunlardan ilki ana
rahminde diğeri ise ergenlik döneminde yaşanır. Ergenlik döneminde arka
beyinden ön beyine doğru bir dizi hareketlilik başlar.

Korpus Kallosum:
Beynin
iki yarımküresi arasında iletişimi sağlar. Beynin bu bölümü problem
çözebilmek, yaratıcılık ile ilgilidir. Ergenlik döneminde bu kısım
verimli hale gelir.

Prefrontal Kortex:
Beyni asıl yöneten
merkezdir. Davranış ve fikirlerde ölçüyü belirler. Beynin en geç
gelişen bölümüdür. (Gençler bu yüzden daha çok sorunla karşı karşıya
kalır)

Bazal Ganglia:
Beynin bu bölümü hareketlerin
kontrolünde önemli bir yer oynar. Kadınlarda, daha büyüktür. Prefrontal
Korteks için tam bir sekreter görevi görür. Alınan bilginin hangisine
fazla önem verileceğini belirler.

Amigdala:
Duygusal beyin
de denen bu bölüm korku, kızgınlık gibi verilerle ilgilenir.
Yetişkinlerde rasyonel beyin olan Prefrontal Cortex daha fazla aktivite
gösterirken ergenlikte, duygusal beyin etkindir.

Beyincik:
Fiziksel
koordinasyonu sağlar. Özellikle Matematik, müzik ve sosyal yeteneklerde
etkilidir. Beyincik 20 yaşından önce gelişimini tamamlayan tek bölümdür


Uzmanlardan ailelere öneriler
AMERİKAN Temple Üniversitesi'nden uzmanlar ergenlik döneminde çocuğu olan ailelere şu önerilerde bulunuyor:
* Çocuğunuza kılavuz olun. Sevgi ve ilgi gösterip, onu övün. Ancak arkadaşlarının önünde utandırmayın.
* Çocuğunuzun arkadaşı gibi olun ve birlikte zaman geçirin.
* Her ailenin çocuğunu yetiştirme stratejisi vardır. Fakat bu strateji çocuğunuzun yaşı büyüdükçe uyumlu şekilde değişmeli.
*
Çocuğunuzun kurallara ve limitlere de ihtiyacı vardır. Ancak çok
sıkarsanız, yasakladığınız şeyleri birkaç ay sonra tekrar dener. Bunu
unutmayın.
* Kararlarınızı ve kurallarınızı ona açıklayın. Çocuğun
kafasında neyi neden yaptığınızla ilgili soru kalmamalı. Sizi daha
kolay anlamalarını sağlayın.

Kaynak: SABAH GAZETESİ 03.06.2004- DIŞ HABERLER SAY 4
www.sabah.com.tr